Ontslag op staande voet: het laatste redmiddel

Juridisch kader

Ontslag op staande voet kan gegeven worden onder strenge vereisten. Op grond van artikel 7:677 BW moet er sprake zijn van een dringende reden (1) en onverwijldheid (2). Ook moet de werkgever mededeling van de dringende reden doen (3). Meer informatie over het ontslag op staande voet, vind je hier.

Naast bovengenoemde drie vereisten toetst de kantonrechter ook alle omstandigheden van het geval, waaronder:

• de gevolgen voor de werknemer;
• de lengte van het dienstverband;
• de ernst van de gedraging;
• de frequentie en kenbaarheid van het gedrag;
• het functieniveau van de werknemer;
• eventueel aanwezige rechtvaardigingsgronden.

Casus

Over deze laatste toets gaat ook de uitspraak van de Kantonrechter in Roermond. [1] De werknemer in deze kwestie is 60 jaar en al 39 jaar in dienst van een supermarkt. In de jaren is hij opgeklommen tot leidinggevende binnen het distributiecentrum van de supermarkt.  

Op een gegeven moment wordt de werknemer betrapt op ‘verkapte diefstal’. De werknemer laat buitenlandse emballage (lege flessen) op eigen kosten van een medewerker meenemen. Deze medewerker mag de lege flessen inleveren en de opbrengst houden. De werknemer heeft voor deze oplossing gekozen, omdat de lege flessen van buitenlandse afkomst slecht door de supermarkt kon worden verwerkt. Deze lege flessen hoopten zich zodoende op in het distributiecentrum. De werkgever geeft aan dat zij een zero tolerance beleid voert ten aanzien van diefstal.  Daarbij wijst de werkgever ook op de voorbeeldrol, die werknemer heeft als leidinggevende. Om die reden wordt verwacht dat de werknemer de bedrijfsregels strikt naleeft. De werknemer wordt op staande voet ontslagen.

Het oordeel van de kantonrechter

De kantonrechter stelt voorop dat een ontslag op staande voet een laatste redmiddel is. Indien het daadwerkelijk om diefstal zou gaan, is dit inderdaad een volstrekt onacceptabele situatie. In dat geval kan van de werkgever niet gevergd worden om de werknemer langer in dienst te houden. In dat geval is het ontslag op staande voet terecht.

In dit geval oordeelt de kantonrechter echter dat het gaat om een beslissing in de rol van leidinggevende. Deze beslissing is door de werknemer met de beste voornemens genomen. Hij probeerde immers een probleem op te lossen. Dat de beslissing van de werknemer - achteraf gezien - niet de meest optimale is, kan hooguit aangemerkt worden als een fout. Van moedwillige diefstal in het nadeel van de werkgever is geen sprake. Er is daarom geen sprake van een rechtsgeldige grond voor ontslag op staande voet. Dit zou ook te vergaand zijn, zeker bij een werknemer met zo’n langdurig dienstverband en onberispelijke staat van dienst.

De kantonrechter laat het ontslag op verzoek van de werknemer in stand, maar verplicht de werkgever wel om een flinke vergoeding aan de werknemer te betalen. In totaal bedraagt de brutovergoeding bijna € 500.000,-.

Conclusie

Een ontslag op staande voet wordt door de rechtbank gezien als een laatste redmiddel. Alleen als er wordt voldaan aan strikte eisen, zal het ontslag op staande voet rechtsgeldig zijn.  Houd daarbij ook rekening met de bijzondere omstandigheden van het geval, waarbij ook de persoonlijke omstandigheden van de werknemer moeten worden meegenomen. Laat je vooraf dus goed adviseren!

Geconcludeerd kan worden dat het zéér onverstandig is om onwaarheden te vertellen in een gerechtelijke procedure. Afhankelijk van alle feiten en omstandigheden kan het goed bedoelde ‘leugentje om bestwil’ er zomaar voor zorgen dat er een (zware) sanctie wordt opgelegd. In extreme gevallen kan schending van de waarheidsplicht er zelfs voor zorgen dat jouw vordering wordt afgewezen. Om dit risico te voorkomen, is het altijd verstandig om een goede strategie met je advocaat te bepalen. Wat kun je wel en wat kun je niet vertellen tijdens een procedure. Uiteindelijk duurt eerlijkheid het langst!

Heb je naar aanleiding van dit nieuwsbericht vragen? Of wil je meer weten over ontslag op staande voet? Neem dan vrijblijvend contact op om te kijken of wij iets voor je kunnen betekenen. Voor advies kun je ook telefonisch contact opnemen via telefoonnummer 073 – 303 58 57.

mevr. I.A.M. (Iris) van der Doelen LLB

[1] – Ktr. Roermond 12-07-2021, (ECLI:NL:RBLIM:2021:5538)