Waarheidsplicht: leugentje om bestwil?

Casus

In de betreffende kwestie gaat het over een geschil tussen een verzekerde en assurantietussenpersoon. Verzekerde heeft een loods, die volgens zijn verzekering niet goed is beschermd tegen brand. De verzekering sommeert de verzekerde om de loods meer brandveilig te maken. Als de verzekerde dit niet doet, dan stopt de dekking van de verzekering. De verzekerde geeft zijn assurantietussenpersoon hierna de opdracht om de loods ergens anders te verzekeren. Dit lukt, maar hierbij wordt achterwege gelaten dat de verzekerde is overgestapt wegens beperkte brandveiligheid.

Kort daarna wordt er een wietplantage ontdekt in de loods en vervolgens brandde de loods af. De verzekering gaat niet over tot het vergoeden van de schade. De verzekerde claimt vervolgens ruim € 400.000,- van de assurantietussenpersoon, vanwege het schenden van zijn zorgplicht.

Tijdens de gerechtelijke procedure stelt de verzekerde dat hij de loods verhuurde en geen weet had van de wietplantage. Daarnaast stelt hij dat de assurantietussenpersoon hem had moeten waarschuwen over de gevolgen van het achterwege laten van informatie bij de verzekering. Anders was de verzekerde naar een andere verzekering gegaan. De rechtbank volgt de verzekerde hierin en stelt in eerste instantie schending van de zorgplicht door de tussenpersoon vast.  

Gelijktijdig met de civiele gerechtelijke procedure, loopt ook een strafrechtelijke procedure. Hieruit komt naar voren dat de wietplantage wel van de verzekerde is. De assurantietussenpersoon stelt vervolgens dat de verzekerde deze informatie bewust heeft achtergehouden voor hem, maar ook voor de rechter. Indien de verzekerde dit zou hebben medegedeeld, dan had hij nooit een verzekering voor hem gezocht. De verzekerde heeft zijn waarheidsplicht geschonden.  

Uitspraak

De rechtbank, het Gerechtshof en ook de Hoge Raad zijn het met elkaar eens. [1] De feiten, die door de verzekerde achterwege zijn gelaten, zijn van wezenlijk belang voor de beoordeling van de eis. De verzekerde heeft zijn waarheidsplicht inderdaad geschonden. De vorderingen van de verzekerde worden daarom alsnog afgewezen.

Daarbij wordt meegenomen dat de verzekerde weloverwogen en doelbewust relevante informatie heeft achtergehouden om ten koste van de tussenpersoon een (forse) schadevergoeding van € 400.000,- toegewezen te krijgen. Daarbij wordt ook geoordeeld dat de schending van de waarheidsplicht in dit geval streng gesanctioneerd moet worden. Anders zou dit mogelijk een vrijbrief kunnen worden voor partijen in de toekomst.

Conclusie

Geconcludeerd kan worden dat het zéér onverstandig is om onwaarheden te vertellen in een gerechtelijke procedure. Afhankelijk van alle feiten en omstandigheden kan het goed bedoelde ‘leugentje om bestwil’ er zomaar voor zorgen dat er een (zware) sanctie wordt opgelegd. In extreme gevallen kan schending van de waarheidsplicht er zelfs voor zorgen dat jouw vordering wordt afgewezen. Om dit risico te voorkomen, is het altijd verstandig om een goede strategie met je advocaat te bepalen. Wat kun je wel en wat kun je niet vertellen tijdens een procedure. Uiteindelijk duurt eerlijkheid het langst!

Heb je naar aanleiding van dit nieuwsbericht vragen? Of wil je meer weten over de waarheidsplicht? Neem dan geheel vrijblijvend contact op om te kijken of ik iets voor je kan betekenen. Je kunt me voor advies ook telefonisch bereiken via telefoonnummer 073 – 303 58 57.

mr. M.W.G. (Mark) Koopmans

[1] – Hoge Raad der Nederlanden 16-07-2021, NJ 2021, 275 (ECLI:NL:HR:2021:1144)